Jan Steeg, financier van kerk en klooster.

Jan Steeg senior, zijn vrouw Geertrui Smits en hun zoon Jan Steeg junior verdienden een fortuin in de landbouw in het eerste driekwart van de 19e eeuw. Jan junior en zijn moeder financierden daarmee de bouw van de kerk en het klooster en het Batenburgse armenfonds.

De Batenburgse tak van de familie Steeg komt van oorsprong uit Leur. Jan Steeg en Jenneke Derks hebben daar in het midden van de 18e eeuw een boerenbedrijf op de plek waar nu de zorgboerderij “De Meerenburgh”staat. Hun zoon Jan, die uiteindelijk in het Batenburgse buurtschap Lienden terecht zal komen, is daar geboren in oktober 1767. De broer van Jan, Hendrik, is de eerste Steeg die in Lienden woont. Hij trouwt in 1795 in een boerderij op de plek waar nu het bedrijfspand van de familie Gelden staat (Jan Steegweg 3 in Lienden). Deze hoeve was al veel eerder door zijn ouders gekocht. Broer Jan komt pas jaren later naar Lienden als pachter van de grootste boerderij daar. Die stond aan het Liendense pleintje op een nu onbebouwd perceel richting het gemaal en was met 15 hectare grond in bezit bij de aanzienlijke familie van den Bergh uit Demen. Een paar jaar later koopt Jan een kleinere naastgelegen boerenwoning, toen de “Jannenhof” genoemd. Die wordt verhuurd.

Jan trouwt in mei 1827 in gemeenschap van goederen met de relatief arme boerendochter Geertrui Smits uit Overasselt. Hij is dan nog net geen zestig en zijn vrouw is bijna dertig jaar jonger. Geertrui komt bij Jan wonen op de boerderij in Lienden. In 1842 worden zij samen ook eigenaars van de hoeve waar ze dan al jaren met hun gezin  wonen. Het stel krijgt zes kinderen, waarvan er vier hun kindertijd overleven.
De oudste dochter Allegonda treedt later in bij de nonnen van het klooster Soeterbeeck in Deursen en wordt daar 83 jaar oud. In 1834 wordt Jan junior geboren. Hij blijft zijn hele leven in Lienden wonen. Drie jaar na Jan komt er weer een dochter, Johanna. Zij gaat naar het klooster en wordt als zuster Gildebertha 43 jaar oud. Vijf jaar na Johanna wordt het gezin nogmaals verblijd met een zoon: Gerardus. Hij gaat naar het seminarie om priester te worden, maar haalt daar zijn 18e verjaardag niet.

Kort na de geboorte van zijn laatste kind sterft de oude Jan. Zijn oudste kind Allegonda is dan 14 en zijn jongste 1 jaar oud. Hij laat zijn gezin in welstand achter. Kort voor zijn dood heeft hij nog de grote boerenhoeve in Lienden gekocht. Zijn weduwe Geertrui brengt daar haar twee dochters en twee zoons in deugdzaamheid groot. Het moet een heel godsvruchtig gezin zijn geweest. De oudste zoon Jan was voorbestemd om het omvangrijke boerenbedrijf voort te zetten.

In rood rechts de grote hoeve van Jan Steeg, links de “Jannenhof”; in groen de boerderij van Hendrik Steeg.

Als moeder Geertrui 30 jaar na haar man in 1874 het tijdelijke met het eeuwige verwisselt blijft zoon Jan alleen achter in de grote boerderij. Hij is ongehuwd, zijn jongere broer is overleden en zijn zussen zitten in het klooster. Hij heeft dan al, samen met zijn moeder, een groot deel van het in tachtig jaar door zijn ouders opgebouwde vermogen geschonken aan de armenkas van Batenburg en aan de bouw van de katholieke kerk en het nog te stichten klooster. Jan maakt de inzegening van zijn kerk nog net mee, maar sterft kort daarna in 1875, 41 jaar oud. Het kleine agrarische imperium dat het echtpaar Steeg-Smits heeft opgebouwd wordt ontmanteld en geen Steeg heeft daarna nog een opvallende rol gespeeld in Batenburg.

Onderzoek in plaatselijke en provinciale archieven heeft nog veel meer aan het licht gebracht over deze tak van de familie Steeg. In het tijdschrift voor streekgeschiedenis Tweestromenland nummer 156 (juni 2013) is hierover gepubliceerd.

Bronnen:
Kerk en parochie Sint Victor in Batenburg, Uitgave t.g.v. het 100-jarig bestaan 1876-1976 van de parochiekerk, Batenburg, 1976.
Batenburg, Eeuwenlang Twistappel, H. van Heiningen, Uitgeverij de Kleijn, Wijchen, 1987.
Eigen onderzoek.

Janus Kolen, herzien juni 2013